Kur’an’ı Doğru Anlayabilmenin Şartları

On dört asır önce, son Peygamber olarak Hz. Muhammed tarafından tebliğ edilen son vahiy kitabı Kur’an aracılığı ile “ALLAH’IN TEK DİNİ İSLÂM’A SON DAVET” yapılmış ve din demek olan Muhkem /değişmez ana kurallar bütünü tamamlanmış olarak indirilmiştir. Kur’an’ı tebliğ eden Peygamberin ve bulunduğu ilk çekirdek görevli toplumun ana dili olması ve bildirilen kuralları anlasınlar diye Arapça indirilmiştir. Ancak Kur’an’ı okuyacak başka her topluma da Kur’an’ın anlayacakları ana dillerine çevrilip sunulması özellikle vurgulanmıştır. Çünkü Kur’an’ın anlayarak okunduğu takdirde düşündürüp doğru yolu bulduran bir kılavuz olduğuna Müddessir-54. ayette açıkça değinilmiştir.

Müddessir-54. Hâlbuki bu Kur’an, öğüt veren ve anlaşıldığında düşündüren bir yol göstericidir /Tezkira.

Bugüne kadar olan her Kur’an sohbeti veya Konferanslarımda, katılımcılar tarafından mutlaka sorulan sorulardan biri “Kur’an Arapça olduğu halde, Kur’an’ın bildirdiklerine uymayan ve Dünya Ülkeleri içinde en geri kalmış olan toplumların çoğu ana dilleri Arapça olanlardır. Bu çelişkiyi nasıl açıklarsınız?”.

Verdiğim cevabı 3 ana başlıkta toplardım;

1) Geri kalmış ve gelişmemiş ülkelerin hemen hemen hepsinde tek kişi veya hanedan idaresi vardır ve bunlar halkın hem Kur’an’ı anlayarak okumasını hem de okur-yazar olmalarını ve bilinçlenmelerini engellemişlerdir. Bu paralelde Kur’an’ın, bir grup tarafından bir meslek kitabı edinilmesini ve ancak bu grubun anlayabileceğini, halkın ise anlayamayıp bu grup ne derse kabul etmelerini dayatmışlardır.

2) Kur’an’da, kimlerin hangi özelliklerde oldukları takdirde ancak Kur’an’ı anlayabilecekleri açıkça belirtilmiş ve her okuyanın anlayamayacağına değinilmiştir.

Cumu’a-4. Ancak şunu da iyice bilin ki, Allah sadece durumu uygun olanı doğru yola yönelmesi için destekler ve Kur’an ayetlerini anlamalarına yardımcı olup, bildirdiklerinden yararlandırır. Ve O, destekleyicilerin en büyüğü /güçlüsüdür.

3) Kur’an Ruhunu genel olarak iyice kavramalı ve her okuyan ve anlamaya çalışan, kendine göre kriterler belirleyip bunlara uygun anlamaya çaba göstermelidir.

Ayetler ışığında şu özellikleri olanların ancak Kur’an’ı doğru anlayacaklarını görmekteyiz. Ki bu özelliklerin sadece Hz. Muhammed de bulunduğunu, dolayısıyla Kur’an’ı eksiksiz anlayacak olanın da ancak Hz. Muhammed olduğunu düşünüyorum:

• Allah’a gönülden /içten iman eden

A’la-9. Sen Kur’an’ı /Zikri bıkmadan tebliğ et, çünkü mutlaka faydalanacak olacaktır. 10. ÖrneğinAllah’a gönülden /içten iman eden kimse, Kur’an’dan anlayıp, düşünüp öğüt alacak ve doğru yola yönelecektir.

Nahl-89. Çünkü biz Sana bu Kuran’ı, her şeyi açıklayıp doğru olan yolu göstersin, bir rahmet olsun ve okuyunca anlayıp, düşünüp yararlansınlar diye Allah’a içtenlikle inanmışlara /Müslümanlara hayatlarını kolaylaştırıp onları mutlu etsin diye indirdik.

• İçten iman etme niyetinde olan

Nahl-64. Biz Sana bu Kur’an’ı indirdik ki şirk koşan ve riyakârlar başta olmak üzere insanların hem kabul etmedikleri hem de anlaşmazlığa düştükleri dini konuları Kur’an’a göre kendilerine bildiresin ve bu bildirdiklerin içten iman etmeye niyetli olanlara da doğru yola yönlendirici bir kılavuz /hüden ve bir rahmet olsun.

• Kur’an’ı anlamaya içten istekli olan

Müddessir-55. Arzu eden /içten istekli olan, O’nu anlayarak okur, üzerinde düşünür ve doğru yolu bulmak üzere O’ndan öğüt alır /yararlanır.

• Bilinci açık olan

Vakıa-79. Kur’an’ı, ancak bilinçleri açık, şirk pisliğine bulaşmamış, önyargısız ve hak gaspına karışmamış iyi niyetliler doğru olarak anlayabilir.

• Şirk koşmayan

Vakıa-79’a bakınız

• Ön yargısız ve iyi niyetli olan

Vakıa-79’a bakınız

• Hak gaspına karışmamış olan

Vakıs-79’a bakınız

• Mümin olma çabasında olan

Neml-2-3. Ki bu Kur’an, mümin olmak amacıyla niyetlenenler ve çaba gösterenler için bir kılavuz /hüden ve anlaşılıp uyulduğu takdirde mutluluk sağlayıcıdır /Büşra’dır.

• Müminlik aşamasına ulaşmış olan

Kehf-2. Allah Kur’an’ı, kulu Muhammed’e, müminleri, Allah’tan gelecek şiddetli bir cezaya karşı uyarsın /Kayyım ve Cennet ile müjdelesin diye indirdi.

• Doğru yolu bulmak isteyen

Hac-16. İşte Biz doğru yola yönlendirmek üzere uyarıcı olsun diye Kur’an’ı böyle apaçık anlaşılır ayetler halinde indirdik. Ancak Allah, O’ndan faydalanmaya niyetlenip, doğru yolu bulmak isteyeni /çaba içinde olanı doğruya ulaştırır.

• Salih ameller /faydalı işler gerçekleştiren, yani Muhsin olan

Lokman-3. Hikmet dolu bu Kitap, salih ameller gerçekleştiren /Muhsin kişiler için bir yol gösterici ve onları doğru yola ulaştırıcı bir rahmettir.

• Takva sahibi ise. diğer bir ifade ile Kur’an’da bulunan Muhkem /değişmez ana kuralları uygulamama endişesinde olan

Hakka-48. Şu bir gerçek ki Kur’an, iman eden takva sahipleri için, anlayıp düşünecekleri ve doğru yolu göstermek üzere yararlanacakları bir uyarıcıdır /kılavuzdur.

• Din temelli düşman gruplar oluşturmayan ve katılmayan

Hud- 119. Sadece Rabbin rahmetine maruz kalmış olanlar o tartışmalara ve gruplaşmalara yönelmezler (Dolayısıyla gruplaşmayanlar Kur’an’ı daha iyi anlarlar diyebiliriz).

• Adaletle davranan

Sad-26….Dikkat et ve insanlar arasında adaletle karar ver, duygularına kapılarak taraf tutma. Çünkü duygularına kapılarak ve başkalarının etkisi ile karar vermen seni Allah’ın yolundan şaşırtır.

• Okunmasi için Kur’an’ın 7 önerisine uyma çabasında olan
• Kur’an’ı, özellikle gece vaktinde veya dinlenmiş iken ve fırsat buldukça okuyan.

Müzzemmil–2. Gecenin başlangıcında /ilk döneminde kalk uyuma, 3. Yarısından önce bir vakitte kalk, 4. Kendine göre fazladan bir zaman ayırarak kalk ve Kur’an’ı anlaya anlaya, düşüne düşüne oku /iyice öğren ve onları tertil et /sırala.

• Kur’an’a, aslan’dan korkup kaçışan eşekler /merkepler gibi günah işleyeceğim diye uzak durmayan ve korkmadan okuyan.

Müddessir-49. Çünkü bu kişiler, ayrıca Dünya yaşamlarında kendilerine öğüt veren vahiy kitabından /zikir kitabından, O’nu zikretmekten /anlamaktan, düşünüp öğrenmekten ve benimseyip bildirdiklerine göre yaşamaktan uzaklaşmışlardı, 50. Öyle ki, bir şeyden ürküp sağa sola kaçışan eşekler /merkepler gibi de kaçmışlardı. 51. Sanki bir aslan onları kovalıyormuş gibi.