İSLAMİ PSİKOLOJİ NEDİR?

Psikoloji, genellikle uygulandığı gibi, bütünün sadece bir bölümünü temsil eder. Genellikle ruh dikkate alınmaz. İslam psikolojisi, benliğin ve ruhun doğasını ve ruhun İlahi Olanla bağlantısını daha iyi anlamaya çalışan bütüncül bir yaklaşımdır. İnsanı, zihin ötesinde, kişinin merkezi olan kalbe odaklanarak kavramsallaştırır ve Kuran’ın öğretilerine, Peygamber öğretilerine ve İslam geleneğinden gelen ruh bilgisine dayanır. İslam psikolojisi, modern psikolojiyi, geleneksel maneviyat, metafizik ve ontolojiyi kucaklar.

“İnsanda bir organ vardır. Eğer o sağlıklı ise bütün vücut sağlıklı olur; eğer o bozulursa bütün vücut bozulur. Dikkat edin! O, kalptir.” Hadisi Şerif

İslam Psikolojisi, geleneksel Batı Psikolojisinden farklıdır. İslam psikolojisi kişiye iyileştiren Tek ilah (Allah) inancı ile yaklaşır. Onunla derin bağ kurarak ve Onunla ilişkilerimizi anlayarak biz hayattaki sınavları ve sıkıntıları aşabiliriz. Batı psikolojisinde nefsini ilahın önüne koyan seküler paradigmaya dayanırken İslami bir paradigmadan gelen psikoloji kendini ilaha teslim etmeyi amaçlar. İslami danışmanlıkta terapötik yönergeler, Hz Muhammed (sav) tarafından örneklendiği üzere, insan bütünlüğü bütünsel modeli üzerinde modellenmiştir. Geleneksel danışmanlık uygulamaları insanların yaşamdaki zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olabilir, ancak mücadelelerimizde sadece onlarla baş etmekten çok daha fazla zaman vardır. Rabbinin yardımıyla dünyadaki bilgeliğin kilidini açarak ve kalbi iyileştirerek dünyadaki yaşamın çabasını ve mücadelesini (geçici dünya) ilerletmek ve aşmak mümkündür.

İslam psikolojisi Müslüman Mental (akıl, zihin) sağlığından ayrıdır. Çünkü Mental sağlık, psikolojik yaklaşımların teorik yönelimleriyle insanların özel yaşam deneyimlerini etkileyen kültürel veya dış faktörlerden daha fazla ilgilenir. Bu nedenle İslam Psikolojisi, insan psikolojisinin kavramsallaştırılmasına, insan doğasıyla ilgili oldukları için, geleneksel Batı psikolojisinden belirgin şekilde farklı bir dizi felsefi temelden yaklaşır. İslam psikolojisi, İslam geleneğinden (Gazali, Belhi, Haris el Muhasibi ve diğerleri gibi) klasik alimlerin çalışmalarını benimser ve üzerine inşa eder ve pratik uygulamaya odaklanarak modern klinik psikoloji bağlamına getirir.
Uluslararası İslam Psikolojisi Derneğinin ‘in İslam Psikolojisini geliştirme çabaları 3 ana hedefle desteklenmektedir:

1. İlk hedef, geleneksel Batı psikolojisini düzenleyen felsefi ve epistemolojik dünya görüşünü yeniden yönlendirmektir. Modern Batı dünyası tarafından toplu olarak benimsenen bu insan görüşünde ağırlıklı olarak insani durumu materyalist bir bakış açısıyla kavramsallaştırmaktadır. Ruhu, insanın doğasını tanımlayan temel kimlik olarak kabul etmek yerine, insan doğasını davranış, biliş ve çevre koşulları ve / veya genler, hormonlar ve sinir sistemi gibi ölçülebilir faktörlere dayanarak tanımlamayı amaçlamaktadır.
2. İkinci amaç, içinde İslam psikolojisini barındıran İslam paradigmasını tanımlamaktır. Ruhu ve doğuştan gelen ruhsal yatkınlığı içeren insan doğası görüşü, yeni bir tür teorik İslami pozitif psikolojinin geliştirilmesini gerektirir.
3. Üçüncü hedef, İslam’la entegre olan yeni terapötik yaklaşımlar oluşturmak için bu İslam paradigması içinde çalışmaktır.

Bu klinik uygulamalar ve teknikler, İslam geleneğindeki geniş kaynaklardan türetilmeli ve bütüncül bir şekilde modern klinik psikoterapi bağlamına getirilmelidir. Bu tür terapötik uygulamalar, danışanlarla sadece zihinsel sağlığı değil, daha bütünsel bir psikoloji bakış açısıyla ruhsal sağlığı geliştirmek için öğrenilebilir ve uygulanabilir.

Uygulama Alnında İslam Psikolojisi

İslam Psikolojisi uygulayıcıları, insanlara İslam paradigması bağlamında yaşam mücadelelerini anlamalarında yardımcı olur. Kuran ve gelecekteki yaşam koşullarında yol gösterici bir ışık ve sistematik bir çerçeve olan Sünnet’in (Nebevi Gelenek) desteğini ve rehberliğini kullanırlar. Allah ile daha derin bir bağlantı kurarak artan dengeye doğru bu zorlukları aşmalarına yardımcı olurlar.

Bu süreç, genel kişisel gelişimin yanı sıra DSM teşhislerini tedavi etmek için, travma ve evlilik danışmanlığında etkilidir.

Teknikler ve terapötik yaklaşımlar, geleneksel bilgelik ve İslam geleneği içinde yerli modern psikoloji biçimi oluşturan şifa uygulamalarından türetilmiştir