Fidye ile Fitre Arasındaki Fark Nedir?

Fidye ve fitre kelimeleri, yapı bakımından birbirlerine benzedikleri için bazen karıştırılmaktadır. Fakat aralarında ciddi farklar bulunur. Fitre diğer adıyla fıtır sadakası, her Ramazan ayında Müslümanlar tarafından fakire, yoksula ve yardıma muhtaç kişilere verilen sadakadır. Bu sadaka oruç tutan Müslümanların Allah-ü Teala’ya şükürlerini sunmak, Allahtan af dilemek ve günahlarının bağışlanmasını istemek amacıyla verilir. Fitre, Ramazan ayı içerisinde herhangi bir gün içerisinde verilebilir. Tabi Peygamber efendimiz, fitrenin en geç Bayram namazına kadar verilmesini de öğütlemiştir.

Fidye ise, Ramazan ayında oruç tutamayan, engeli bulunan veya hasta olan kişilerin tutamadıkları oruçların yerine fakirlere verdikleri paradır. Diyanet İşleri Başkanlığı her sene ödenmesi gereken fidye ve fitre miktarını açıklamaktadır. Fidye ve fitrenin ödenmesi gereken tutar aynı fakat amaçları tamamen farklıdır. Dinen zengin ve varlıklı kişiler, dilerlerse bu miktarın üzerinde bağış yapabilmektedir. Bu durum tamamen kişiye bağlıdır.

Fidye Nedir?​

Fidyenin sözlükteki anlamı, bir kişinin sıkıntılı durumlar karşısında para ödemesi anlamına gelir. Dini anlamı ise Ramazan ayında her Müslümana farz kılınan orucun herhangi bir özür nedeniyle tutulamaması halinde ödenen maddi bedeldir. Kuran-ı Kerim’de fidye için şöyle buyrulur:

‘’Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir yoksul doyumu fidye öder.’’ (Bakara Suresi 2/184) Bu ayete göre yaşlılık, hastalık veya farklı özürler nedeniyle oruç tutmayan her kimse, oruçlarını kaza etme imkanı bulamadığı takdirde fidye vererek geçmiş borçlarını ödeyebilir. Fidye verme sadece oruçlar için değil aynı zamanda hac ibadeti için de geçerlidir. Hac esnasında farz olan ibadetleri yerine getiremeyen kimseler, fidye ödemelidir. Bir fidye miktarı, bir gün boyunca bir yoksulun karnını doyuracak şekilde hesaplanır.

Fidye Kimlere Verilmelidir?​

Oruç fidyesi, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı Müslüman kişilere verilmektedir. Fidye veren kişi, verdiği fidyeden yararlanmamalıdır. Bu durum zekat için de geçerlidir. Eşler birbirlerine fidye veremez. Bunun dışında kardeş, teyze, dayı, amca, hala, kuzenler, gelin, damat, kayınpeder veya kayınvalide gibi birinci derece yakın olmayan akrabalara, maddi durumu kötü ise fidye verilebilir.

Fidye Verecek Maddi İmkana Sahip Olmayan Kişiler Ne Yapmalıdır?​

İslam dini kolaylıklar dinidir. Eğer, bir Müslüman Ramazan ayında orucunu tutamıyorsa kaçırılan her gün için bir fakiri doyuracak miktarda fidye vermelidir. Kişinin hem oruç tutmasına engel bir hastalığı varsa hem de fidye verecek maddi imkanı yoksa fidyeden sorumlu değildir.

Fitre Nedir?​

Fitre, aynı zamanda fıtır sadakası olarak adlandırılır. Ramazan ayı içerisinde verilen fitre, maddi durumu iyi olan kişilerin, fakir, yoksul ve yardıma muhtaç kişilere verdiği bir sadakadır. Dinen zengin sayılan kişilerin fitre vermesi vacip bir ibadettir. Peygamber efendimiz, Ramazan ayında fitresini vermiş ve fitrenin bayram namazından önce verilmesi gerektiğini söylemiştir. Şafi mezhebine göre, fitrenin bayramın birinci gününde gün batımından sonra verilmesi haram kabul edilmiştir.

Fitre Verilmesinin Önemi Nedir?​

Fitre, Ramazan ayında verilen bir sadaka olduğundan, Ramazan Bayramının sevincine fakir, yoksul, yardıma muhtaç insanlar da ortak olmaktadır. Fitre vermenin en önemli nedenleri arasında zengin fakir ayrımı yapılmadan herkesin eşit olması, kardeşlik duygusunun pekişmesi ve adalet duygusunun ortaya çıkarılması vardır. Tabi her şeyden önce Allah’ın rızasının kazanılması, duaların en çok kabul edildiği Ramazan ayında Allah’tan bağışlanma dilenme de vardır.

Fitre Kimlere Verilmelidir?​

Fitre, bir kişinin günlük yemek ihtiyacını karşılayacak miktar hesaplanarak verilir. Fitre, anne, baba, dedeler, nineler, çocuklar, torunlar ve eşe verilemez. Yardıma muhtaç, ihtiyaç sahipleri kişilere verilmesi daha uygundur.